✭ Wanneer? 16 - 19 juni 20u00

✭ Waar? Archipel, Ingang @ BabelBühne: Lange Lobroekstraat 120, tegenover nr 51, Antwerpen

✭ GRATIS | Reserveer nu alvast je plaats via onze website of kom langs de avond zelf!

✭ Taal Nederlands

 

When you have cremated your Ego,

your bird spirit will take flight.

And the Holy Spirit itself will rush out,

arms wide in welcome.

(the Hoopoe in 'Conference of the birds')

​

The Great Mysterie, the Big Ocean, todo poderoso, the Beloved, the Almighty, el Creador, the Source, Allah, the Devine, God. In alle talen en culturen zijn er bewoordingen om die grote onzichtbare wereld te benoemen. Waarom zoeken naar iets buitenaf als je het ook in jezelf kan vinden?

​

Een zwerm vogels vertrekken op tocht, op zoek naar de oppervogel Simorph. Hun reis gaat door zeven valleien. De weg is lang en zwaar. Gedreven door angst voor het onbekende laat de één na de ander het afweten. Ze verlangen naar éénheid, geluk en vrijheid maar komen voortdurend in conflict, nog het meest met zichzelf. In VOGELS, een ceremonie gaat Rebecca Lenaerts op tocht met een groep van tien kunstZetters. Ze laten zich inspireren door de sufi tekst 'Conference of the Birds' van de perzische dichter Farid ad-Din Attar en gaan op zoek naar de vogel in zichzelf. Samen onderzoeken ze een vorm van performance kunst voorbij de vertoning en de representatie. Het publiek is getuige van en tegelijk deelnemer in een ceremonie die een transformatie inluidt.

 

CONCEPT EN UITVOERING: Rebecca Lenaerts in samenwerking met Tijen Lawton en Francisco Chino Manzano

MET Lara Groeneweg, Emmanuel Boakye, Evelien Van Jole, Yasir Hazim, Ester van Elewijck, Sim Heyrman, Celia Crahay, Marijke de Puydt, Roelie de Jaeger

PRODUCTIE kunstZ

PRODUCTIE Nina Plantefève-Castryck

LICHTONTWERP & TECHNIEK Louai Hashem

Met de steun van Stad Antwerpen, Vlaamse Gemeenschap, Rooftoptiger

 

We gingen even achter de schermen kijken bij de makers Rebecca Lenaerts & Tijen Lawton!

​

Kan je ‘VOGELS | een ceremonie’ in drie woorden beschrijven?

TL: verhandelen met tijd en ruimte in een fysiek landschap

RL: proces - kwetsbaarheid - leiderschap
 

Wat trok je aan in de sufi tekst 'De samenkomst van de vogels' van de Perzische dichter Farid ad-Din Attar? Waarom werd hij als belangrijkste inspiratiebron gekozen?

RL: In mijn ogen leven we in een samenleving waar geloven in iets groters dan de zichtbare wereld verloren is gegaan. Het resultaat is een sluimerend gevoel van gemis dat op allerlei manieren gecompenseerd moet worden. Dankbaarheid, vergeving, bidden, nederigheid, geloof, respect, mildheid ... Het verloor zijn betekenis en is bijna taboe. Toch snakken we naar die verloren verbinding met iets dat groter is dan onszelf. Attars tekst neemt de lezer mee op een spirituele reis naar zichzelf voorbij de macht van het ego. Spiritueel zijn betekent leven in verbinding met alles wat bestaat, niet alleen de zichtbare maar ook de onzichtbare wereld. Door deze tekst als uitgangspunt te kiezen, kom ik op voor deze verloren waarden.

"Attar waarschuwt ons niet op te drogen in onze eigen plas, maar in plaats daarvan te volharden in onze reis naar het goddelijke. De Grote Oceaan is eeuwig. Ze is geduldig. Ze wacht op ons allemaal. Mogen we allemaal haar kust bereiken als druppels puur water."

(voorwoord van Sholeh Wolpé in 'De samenkomst van de vogels'

​

Wat is je favoriete stuk of moment in de 'De samenkomst van de vogels' tekst? 

TL: Ik die noch mezelf noch een ander dan mezelf ben, ben voorbij de rede, goede of kwade gedachten gereisd. Ik heb mezelf in mezelf verloren.  De enige remedie is om ongeneeslijk te zijn.

RL: Toen we de tekst samen lazen, waren we allemaal geraakt door de parabel van de motten.  Het verhaal gaat over overgave en opgaan in het groter geheel. Van de vele parabels in de tekst, is dit de enige die we overhielden om met het publiek te delen.

​

VOGELS is een creatieve samenwerking; kan je kort beschrijven hoe het creatieve proces is verlopen?
TL: Observeren, ondersteunen en proberen het perspectief van de anderen te zien vanuit een innerlijke ruimte die zij zelf nog niet zijn binnengegaan en hen daarheen en doorheen leiden zonder op te dringen. Schilderen en vormen van texturen en temperatuur.

RL: De eerste maanden concentreerden we ons op het lezen en bespreken van de tekst. Ik introduceerde de performers ook in de praktijk van Butoh Dans. We werkten aan gevoeligheid voor en bewustzijn van de ruimte en de innerlijke beweging van het lichaam en hoe te bewegen met die informatie. Daarna richtten we ons op materialen en texturen en hoe die onze beweging en lichamelijkheid kunnen beïnvloeden. Dit evolueerde in het maken van kostuums. Belangrijk voor het proces was het ritueel van de sharing circle rond een altaar dat onze wekelijkse tijd samen opende en afsloot.  Ook moedigde ik de performers aan om een dagboek bij te houden, om hun ervaringen, associaties en visies tijdens improvisaties op te schrijven.  Deze zeer persoonlijke schrijfsels vormden een diepgaande input voor de creatie van een bewegingspartituur.  Het verborgene komt aan de oppervlakte en resoneert via de beweging.

​

VOGELS wordt beschreven als 'een vorm van performancekunst voorbij de vertoning en representatie', wat kan het publiek verwachten? Waarom de ondertitel ‘een ceremonie’?

TL: Een uitnodiging om de kijker te laten beseffen dat het terrein voorbij hun bewuste geest grotendeels voor hen gesloten is, en dat het daar is waar hun diepste verlangen smeult.

RL: Performancekunst is ceremonie.  In oude en inheemse culturen zijn dans, verhalen vertellen en muziek maken verbonden met ceremoniële gebeurtenissen die de gemeenschap dienen om zich te verbinden met zichzelf, elkaar en de grotere eenheid.  In ceremonies is er geen scheiding tussen publiek en performers.  De performers ondergaan een real time ervaring en het publiek is getuige van een proces, een transformatie.  Zij zijn geen passieve toeschouwers, maar eerder deel van een gedeelde ervaring.  Dat is wat ik onderzoek met VOGELS.  Ik verdedig de authenticiteit en kwetsbaarheid van die ervaring.

​

De locatie voor de ceremonie is uniek. Waarom is er voor deze ruimte gekozen? Verandert zo'n locatie je creatieve proces en hoe je de ceremonie benadert?

TL: De ruimte heeft geen grenzen maar verbruikt, geeft en neemt energie, het staat je toe om uit het niets te verschijnen en weer in de duisternis te verdwijnen.  Ze laat zowel de performer als de toeschouwer verdwijnen naar een domein waar de wetten van tijd, ruimte en waarschijnlijkheid niet gelden. Ze geeft je de keuze om te ontsnappen aan de beperkingen van tijd, ruimte en waarschijnlijkheid.  De voortdurende evolutie van het creatieve landschap in de levensruimte van dag tot dag, van moment tot moment, heeft ons geïnspireerd en ons verlangen gevoed dat het een nooit eindigend proces is.

RL: Inderdaad, de hoofdrol gaat naar de ruimte.  Ze heeft een geur, temperatuur, textuur, kleur, lichtverandering, gewicht.  Ik koos ervoor om in en met een ruimte te werken die geen referentie heeft naar de theatrale codes die we kennen van theaterzalen.  Voor- en achterkant zijn niet gedefinieerd.  We moesten zelf beslissen waar het publiek binnenkomt.  Er is geen klassieke theateropstelling.  Performers en publiek delen dezelfde ruimte.  Ook Franzisco's werk met en in de ruimte is toonaangevend.  Sinds een maand is hij bezig de ruimte vorm te geven, bijna tot het punt er deel van te zijn.  Het is een ruimte die constant in beweging is.  Wij bewegen mee.  Zij doet ons bewegen.

​

Jullie hebben elkaar ontmoet in 2017, in kunstZ. Hoe zouden jullie jullie samenwerking omschrijven?

RL: Qua artistieke visie en werkwijze volgen Tijen en ik elkaar blindelings. Ze heeft zeker meer ervaring met het fysiek begeleiden van performers en het verbeteren van de fysieke kwaliteit van hun beweging. Laten we zeggen dat ik het tapijt uitrol zodat zij de performance naar een hoger niveau kan tillen.

​

Is er een moment tijdens de ceremonie (zonder al te veel weg te geven) dat echt bij jou persoonlijk resoneert? Waarom?
RL: Ik hou echt van het moment waarop de vogels zich presenteren en hun intentie voor de komende reis verklaren.  De kwetsbaarheid en moed van de performers is echt.  De woorden die ze spreken komen uit hun hart.

 

Tijdens ‘VOGELS | een ceremonie' heb je gewerkt met mensen met verschillende achtergronden. Denk je dat dit een diepgaande invloed heeft gehad op hoe de ceremonie is gemaakt/beleefd wordt? Hoe?

RL: Het vogelrijk is zo divers.  Het was belangrijk voor mij om deze diversiteit op de voorgrond te plaatsen.  Elke performer, elke vogel, heeft zijn eigen parcours. Toch zijn ze niet alleen.  Ze zijn met elkaar verbonden.  Ongeacht culturele achtergrond, geslacht, nationaliteit komen we allemaal van dezelfde spirituele plek.  De menselijke ziel is geslachtloos.

​

Als we over vogels spreken, maken we al snel de associatie met het thema vrijheid. Op welke manier is dit thema aanwezig in dit project?

RL: De vrijheid waar Attar het in zijn tekst over heeft, is niet de vrijheid om te doen wat je wilt, wanneer je maar wilt. Dat is geen vrijheid maar eerder egocentrisme. Het sluit het belang van verantwoordelijkheid uit. Attar spreekt over de vrijheid van de menselijke ziel, niet beperkt door de fysieke realiteit van een lichaam. Voor mij wijst dit op de oneindigheid van leven en dood en wat creatie en dans is. Het is de ziel die beweegt, het lichaam volgt. Een vrije ziel is een ziel die niet wordt beperkt door oordeel, denkkaders, vooropgezette ideeën, drama en ego. Er is veel vrijheid in deze creatie, zowel voor de performers als voor het publiek. De vraag is of je jezelf toestaat.
TL:  Helaas is bevrijding uitsluitend toegepast op bevrijding van krachten van buitenaf. Vrijheid is de wetenschap dat je een keuze hebt. Te hebben of te zijn. Hebben wat je nodig hebt om te leven, en daarom is je gevoel van identiteit niet gebaseerd op dat hebben, het is geworteld in het menselijk bestaan. Vrijheid is geïnteresseerd zijn, op onderzoek uitgaan. Geïnteresseerd zijn in de meest fundamentele, meest uitdagende kunst van het menselijk leven, de kunst van het zijn. Vrijheid is kennis van observatie, om de menselijke natuur te observeren en die in vraag te stellen, over het samenspel van nature en nurture bepaald door normen.

​